खरमुजुर
colspan=2 style="text-align: center; background-color: transparent; text-align:center; border: 1px solid red;" | खरमुजुर | |
---|---|
![]() | |
भाले (उभिएको) र पोथी | |
colspan=2 style="min-width:15em; text-align: center; background-color: transparent; text-align:center; border: 1px solid red;" | वैज्ञानिक वर्गीकरण | |
Kingdom: | जन्तु जगत
|
Phylum: | |
Class: | |
Order: | |
Family: | |
Genus: | Houbaropsis Sharpe, 1893
|
Species: | H. bengalensis
|
colspan=2 style="text-align: center; background-color: transparent; text-align:center; border: 1px solid red;" | Binomial name | |
Houbaropsis bengalensis (Gmelin, 1789)
| |
colspan=2 style="text-align: center; background-color: transparent; text-align:center; border: 1px solid red;" | पर्यायअन | |
Eupodotis bengalensis (Gmelin, 1789) |
खरमुजुर अथवा खरमयुर नेपाललगायत भारतीय उपमहाद्वीप माइ पाइन्या यक प्रकारको चणोको प्रजाति हो। अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घले यै प्रजाति लाइरातो सूची माइ सूचिकृत अरियाः छ।[२]
विषयसूची
विवरण[सम्पादन • स्रोत सम्पादन]
खरमुजुर रे सानो खरमुजुर उस्तै धेकिने भिन्न प्रजातिअन हुन्। खरमुजुर सानो खरमुजुर भन्दा ठूलो रे गठिलो हुन्छ जसको चौडा टाउको रे मोटो घाटी हुन्छ। खरमयूर कालो सेतो छिर्विरे रङ्ङो रे घाँसकै रङ्सित मिल्दोजुल्दो हुन्छ।[३] भालेको टाउको, घाटी रे माथिल्लो भाग कालो रु उडेको बेलामी पखेटाको टुप्पोमी हल्का कालो बाहेक पुरै सेतो धेकिन्छ। पोथी रे अल्पवयस्कअन मैलो खैरो बठेइ बलौटे कैलोसम्म हुने अद्दान।[४] मैलो मैलो सेतो पङ्खढकनीमी गाढा रे मसिना तेर्साअन हुनान। यसको नाप ६६ से.मी. हुन्छ। घाँसे मैदानमी पाइन्या लामा खुट्टा, मजबुत शारीरिक बनावट, लामो घाँटी रे टाउकोमी कल्कीजस्तो देखिने खरमयुरका पोथी रे चल्ला खैरा हुनान। [५]प्रजनन समयका बयस्क भाले प्रायः काला धेकिन्छ, जसको पखेटा भने सेता हुनान।
वितरण तथा वासस्थान[सम्पादन • स्रोत सम्पादन]
खरमुजुर नेपाल लगायत भारत, कम्बोडिया रे भियतनाम माइ पाइन्नान। यो प्रजाति ३०५ मि भन्दा तलका भूभागमी केइ संरक्षित क्षेत्रमी मात्तरी पाइन्नान। सिरु वा खरको झाडी माइ बस्या रुचाउने खरमयूर नेपालमी तराईको सिमसार क्षत्र माइ पाइन्नान। कोसीटप्पु वन्यजन्तु आरक्ष]] खरमुजुर खिलाइ विश्वकै लागि महत्त्वपूर्ण स्थानका रूपमी चिनियाः छ। खरमयूर बच्चा कोरल्ने बेला नेपाली भू-भागमी धेकिए लै त्यस पछा आउने हिउँद रे वर्षामी नेपाल बठेइ प्रायः हराउँछन्। यै पन्छी नेपाल खिलाइ यै आगन्तुक चणो माइ गणिन्छ।
खतरा तथा संरक्षण अवस्था[सम्पादन • स्रोत सम्पादन]
यो प्रजाति संरक्षणका हिसाबले विश्वमी अति सङ्कटापन्न अवस्थामी रयाः छ। नेपाल सरकारले यै लाइ संरक्षित पन्छीको सूची माइ राख्या छ।
सन्दर्भ सामग्रीअन[सम्पादन • स्रोत सम्पादन]
- ↑ BirdLife International (2012). "Houbaropsis bengalensis". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.1. International Union for Conservation of Nature. Retrieved 16 July 2012.CS1 maint: uses authors parameter (link)
- ↑ BirdLife International (2017). "Houbaropsis bengalensis". The IUCN Red List of Threatened Species. IUCN: e.T22692015A117249651. doi:10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T22692015A117249651.en.
- ↑ Ali, S. (1993). The Book of Indian Birds. Bombay: Bombay Natural History Society. ISBN 978-0-19-566523-9.
- ↑ Grimmett, R; Inskipp, C. and T. (1998): Birds of the Indian Subcontinent. Christopher Helm, London.
- ↑ प्रकृति इतिहास
बाइल्ला सूत्रअन[सम्पादन • स्रोत सम्पादन]
![]() |
विकिमिडिया कमन्समैं खरमुजुर समन्धित मिडिया सामग्रीअन रह्याऽ छन् । |