आरजु राणा देउवा

माननीय आरजु राणा देउवा विद्यावारिधि सांसद
डा. आरजु राणा देउवा
प्रतिनिधि सभाको सदस्य (समानुपातिक)
Incumbent
Assumed office वि.सं. २०७९ पुस ७
निर्वाचन‍‍ क्षेत्र	राजनीतिक दल (नेपाली कांग्रेस)
नेपालको व्यवस्थापिका संसदको सदस्य
In office वि.सं. २०६४ – वि.सं. २०७४
निर्वाचन‍‍ क्षेत्र	(नेपाली कांग्रेस) दल सूची
नेपालको प्रधानमन्त्रीको स्वास्नी
In office वि.सं. २०७८ असार २९ – वि.सं. २०७९ पुष ११
अग्रज	राधिका शाक्य
उतराधिकारी	सीता पौडेल
Personal details
जनम	(1962-01-26) 26 January 1962 ललितपुर, नेपाल
राष्ट्रियता	नेपाली
राजनीतिक दल	नेपाली कांग्रेस
पुताःरि(इन)	शेरबहादुर देउवा
अल्मा म्याटर	हिमाचल प्रदेश विश्वविद्यालय, पन्जाब विश्वविद्यालय

आरजु राणा देउवा नेपाली कांग्रेसकी नेतृ हुन्। डडेलधुरा, असीग्राम स्थायी ठेगाना भई काठमाडौंं, बुढानीलकण्ठ निवासी ६१ वर्षीया आरजु राणा देउवा हाल समानुपातिक तर्फबठे चुनिएर नेपाली कांग्रेसका सभासद छिन्। भारतबाट मनोविज्ञानमि विद्यावारिधि (पीएच्.डी.) गरेकी सभासद देउवा आफ्ना श्रीमान् पूर्व प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउबाको उत्प्रेरणाबाट राजनीतिमि सक्रिय रयाको बताउँछिन्। राप्रपा नेत्री आफ्नी आमा प्रतिभा राणा लामो समयदेखि राजनीतिमा क्रियाशील रूपमा समेत राजनीतिप्रति आफ्नो चाख बढेको बताउने देउवा नेपाली काङ्ग्रेस, महासमिति सदस्य छिन्। राज्यका प्रत्येक अंगमि महिलाको उचित प्रतिनिधित्व भयापछि मात्र मुलुक विकासको मार्गमा द्रुत गतिले अघि बढ्न सक्ने उनको विश्वास रयाकोछ। राजनीति बाहेक गैरसरकारी संस्था संचालनमा संलग्न सभासद देउवाले साथी, समानता लगायत एनजीओहरूको संचालन गर्दै आयाकी छिन्। एक छोराकी आमा देउवा 'सुरक्षित मातृत्व संजाल'को संचालनमा समेत सक्रिय छिन्। समाजसेवा रे विशेष गरी महिला सशक्तीकरण उनको विशेष रुचिको क्षेत्र हो। समाजसेवा रे विशेष गरी महिला सशक्तीकरण उनरो विशेष रुचिको क्षेत्र हो । संविधानसभामाइ उनले प्रमुखतासाथ उठाउने अठोट गर्या दुई मुख्य मुद्दा हुन्―

क. राज्यको पुनः संरचना,

ख. राज्यका सबै अंगमा महिलाको समानुपातिक प्रतिनिधित्वको व्यवस्था।

उन हाल संसद सदस्यका रूपमी सेवा अरिरहेकी छन्। सन् २०२२ का नेपालको आम निर्वाचनमी उन खस/आर्यन वर्गबठे ​​समानुपातिक प्रतिनिधिका रूपमी निर्वाचित भए हन।

जीवनी

देउवा २००० बठे नेपाली कांग्रेस पार्टीको महाधिवेशन रे केन्द्रीय नेतृत्व मतदान समितिको सदस्य रुपमी छन्। उन दश वर्ष (२००८-२०१७) सम्म नेपालको संविधानसभा रे संसदको सदस्य थिन। उनले नेपालको संविधान लेख्दा सबै तहमी महिलाको हक, विशेषगरी प्रजनन अधिकार, समान नागरिकता, समान सम्पत्तिको हक, महिलामाथि हुने हिंसा, महिलाको समतामूलक र समान राजनीतिक प्रतिनिधित्व जस्ता विषयलाई पछ्याइए पाएन्छ ।

उन संविधान मस्यौदा समितिको सदस्य रे महिला संसदीय समन्वय समितिको अध्यक्ष भइन् । देउवा एक लैङ्गिक कार्यकर्ता रे सामाजिक कार्यकर्ता हन् रे उनले नेपालमी RUWDUC, [4] साथी, [5] SMNF[6] लगायत महिला र बालबालिकासँग सम्बन्धित गैरसरकारी संस्थाअन स्थापना गरेई छन् रे सामन्ता, सामाजिक रे लैङ्गिक अनुसन्धानमी आधारित संस्थान स्थापना गरेई छन्। उनले IUCN खि लाइ दक्षिण रे पूर्वी एसियाका लागि निर्वाचित क्षेत्रीय काउन्सिलरको रूपमी सेवा गरिन् रे हाल नयाँ दिल्लीमी रया IPAs रे महात्मा गान्धी इन्स्टिच्युट अफ पिस एण्ड सस्टेनेबल डेभलपमेन्टको बोर्डको रूपमी सेवा अद्दाछिन्।

देउवाले IUCN काउन्सिलको लैङ्गिक तथा जैविक विविधता टास्क फोर्स (GBTF) को अध्यक्षका साथै वातावरणीय, आर्थिक तथा सामाजिक नीति आयोग (CEESP) को संचालन समितिको सदस्य र वातावरण सम्बन्धी विषयवस्तुको सह-अध्यक्षको रूपमी काम गरेइ थिइन्। द्वन्द्व, रे सुरक्षा (TECS)। उनले IUCN काउन्सिलको ब्यूरोमी लै काम गरिन्। उनले सन् २००९ मी IUCN-PATA एशिया प्यासिफिक सम्मेलनमी मुख्य वक्ताको रूपमी IUCN को प्रतिनिधित्व गरिन रे सन् २०१० मी ICIMOD रे येका साझेदारअनद्वारा जर्मनीको म्युनिखमी आयोजित माउन्टेन सम्मेलनमी हिमालयमी मुख्य वक्ताका रूपमी लै प्रतिनिधित्व गरिन्। देउवा IUCN को रूपमी पुनः निर्वाचित भईन्। IUCN विश्व संरक्षण कांग्रेस (WCC) मी दक्षिण रे पूर्वी एशियाका क्षेत्रीय काउन्सिलर। उनलाई जेनेभा, मार्च २०१७ मा मानवअधिकार परिषदलगायत विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय फोरमअनमी वक्ताको रूपमी निम्तो दिइया थ्योः।

पारिवारिक जीवन

उनले पूर्वप्रधानमन्त्री तथा नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवासँग विवाह गरेइ हुन् । उनीहरुको जयवीर सिंह देउवा छोरा छन् । नेपालको शाही राणा परिवारकी हुन् रे श्री ३ जुद्ध शमशेर जंगबहादुर राणाकी नातिनी हुन्।

यो लै हेर

विद्यादेवी भण्डारी