अबुल कलाम आजाद
मौलाना साइद अबुल कलाम आजाद | |
---|---|
भारतको पहिलो शिक्षा मन्त्री | |
In office १५ अगस्ट १९४७ – २ फेब्रुअरी १९५८ | |
प्रधानमन्त्रि | जवाहरलाल नेहरू |
भारतको सांसद | |
In office नोभेम्बर १९४६ – २६ जनवरी १९५० | |
Personal details | |
जनम | ११ नोभेम्बर १८८८ [१] मक्का, हेजाद, ओटोमोन साम्राज्य (वर्तमान दिन साउदी अरब) |
मृत्यु | २२ फेब्रुअरी १९५८ दिल्ली, भारत | (६९ वर्ष)
मृत्यु को कारण | ह्दयघात |
राजनीतिक दल | भारतीय राष्ट्रिय कांग्रेस |
पुताःरि(इन) | जुलेखा बेगम |
पुरस्कारअन | भारत रत्न (सन् १९९२ मा मृत्यु पश्चात) |
दसखत |
मौलाना साइद अबुल कलाम गुलाम मुहियुद्दिन अहमद विन खैरूद्दिन अल-हुसेनी अजाद (listen (help·info)) (११ नोभेम्बर १८८८ – २२ फेब्रुअरी १९५८) एक भारतीय स्वतन्त्रता कार्यकर्ता, इस्लामिक धर्मशास्त्री, लेखक तथा भारतीय राष्ट्रिय कांग्रेसका वरिष्ठ नेता थिए। भारतको स्वतन्त्रता पछि, उनी भारत सरकारमी शिक्षा मन्त्री बने। उनलाई सामान्यतया मौलाना आजादको रूपमी सम्झिन्छ; मौलाना शब्दको सम्मानजनक अर्थ 'हाम्रो मालिक' हो रे उनले आजाद (फ्री ) लाई आफ्नो उपनामको रूपमी अपनाएका थिए। भारतमी शिक्षा फाउन्डेसन स्थापना गर्न उनको योगदानलाई भारतभर राष्ट्रिय शिक्षा दिवसको रूपमी मनाएर उनको जन्मदिनलाई मान्यता दिइन्छ। [२]
एक युवाको रूपमी, आजादले उर्दूमा कविता रे साथै धर्म रे दर्शनमी ग्रंथहरू रचना गरे। उनी पत्रकारको रूपमी आफ्नो काम, ब्रिटिश राजको आलोचनात्मक कार्यहरू प्रकाशन गर्ने रे भारतीय राष्ट्रवादको कारणहरूको समर्थन गरेर प्रसिद्धिमा पुगेका थिए। आजाद खिलाफत आन्दोलनको नेता बने, जसको समयमी उनी भारतीय नेता महात्मा गान्धीसँग नजिकको सम्पर्कमी आए। आजाद अहिंसक नागरिक अवज्ञाको गान्धीको विचारका एक उत्साही समर्थक बने रे सन् १९१९ राउलेट एक्टको विरोधमी असहयोग आन्दोलनलाई व्यवस्थित गर्न काम गरे। आजाद प्रचार सहित गान्धी गरेको आदर्श आफूलाई स्वदेशी (आदिवासी) उत्पादन रे स्वराज भारत (स्व-नियम) को प्रवर्घ्दकको रूपमी कार्य गरेका थिए। सन् १९२३ मी, ३५ वर्षको उमेरमी, उनी भारतीय राष्ट्रिय कांग्रेसको अध्यक्षको रूपमी सेवा गर्ने सबैभन्दा कान्छो व्यक्ति बने।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
[सम्पादन • स्रोत सम्पादन]- ↑ Fahad, Obaidullah (2011). "Tracing Pluralistic Trends in Sīrah Literature: A Study of Some Contemporary Scholars". Islamic Studies. 50 (2): 238. JSTOR 41932590.
- ↑ "International Urdu conference from Nov. 10", The Hindu, 7 November 2010. Archived 11 November 2010 at the Wayback Machine.