सामग्रीमा जानुहोस्

पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवा

विकिपिडिया बठेइ

पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवा
A large black cockatoo perched atop some foliage against a sky background
अस्ट्रेलियाको न्यु वेल्स माइ यक वयस्क भाले
वैज्ञानिक वर्गीकरण edit
Missing taxonomy template (fix): Calyptorhynchus
प्रजाति:
Template:Taxonomy/CalyptorhynchusC. funereus
Binomial name
Template:Taxonomy/CalyptorhynchusCalyptorhynchus funereus
जर्ज श, सन् १७९४
Subspecies

C. (Z.) f. funereus
C. (Z.) f. whiteae
C. (Z.) f. xanthanotus

There is a red region representing the range of the Eastern subspecies along the east coast and near-coast covering the bottom two thirds of the eastern coastline, and also the southern coastline and nearby regions to the north of Tasmania. A pale green zone representing the range of the Southern subspecies covers Tasmania and a part of southern coastline immediately to the west of the bottom of the red zone.
पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवाको बासस्थान क्षेत्र
C. (Z.) f. funereus in red
C. (Z.) f. xanthanotus in green

पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुगा अस्ट्रेलियाको दक्षिण-पूर्वी क्षेत्र माइ पाइन्या यक बडो प्रजातिको सवा हो। यै चणोको औसत लम्बाई ५५-६५ सेण्टिमिटर (२२-२६ इञ्च) हुन्छ। यै पन्छीको टाउकोको माथिल्लो भाग माइ छोटो शिखा रयाः हुन्छ। यै प्रजातिकको सुवाको मुख्यतया प्वाँख तथा रौँअन खैरो तथा कालो हुन्छ भणे यसको ठुँड (चुच्चे) पहेँलो हुन्छ। यै प्रजातिको सुवाको भाले जातिको ठुँड कालो रे गुलाफी, रातो आँखा हुन्छ भणे पोथीको प्वाँखको रङ फिका कालो रे खैरो आँखा हुन्छ। उड्दा खेरी यसले पुरै पखेटा फिजाएर सुस्त चालमा उड्ने गर्दछ।

पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवा अस्ट्रेलियाको घना जङ्गल माइ दक्षिण बठेइ मध्य पूर्वी रे क्वीन्सल्याण्ड बठेइ दक्षिणपूर्वी क्षेत्र माइ पाइन्छ। यै प्रजातिको पन्छी अस्ट्रेलियाको आयरा प्रायद्वीप माइ लै भेटिन्छन्। अन्य प्रातिका सुवा जस्तै पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवाले मुख्यतया बीउअन खाने गर्दछ। यै सुवाले आफुनो गुँडा हलक्क बढ्ने रे अग्लो झुरो बोट हुने यक किसिमको रुखको टुप्पोमी बनाउँछ भणे यै पन्छीको गुँड फराकिलो रे खोक्रो खालको हुनान। यै पन्छी मुख्यतया आफुनो बासस्थान दायरा बराबर मात्रा माइ बस्ने गर्दछ भणे अग्लो रे झुरो रुखको विनास रे बासस्थान दायरा माइ मान्सुअनको आवतजावत रे सिकारीका कारण यै प्रजातिको सुवाको सङ्ख्या भिक्टोरिया रे दक्षिण अस्ट्रेलिया माइ घटेक‍ पाइयाः छ। अस्ट्रेलियाका केइ स्थान जस्तै; कन्यानबेरा, सिड्नी, मेलबर्न रे एडलेड माइ यै पन्छी लाइ मान्सुअ आफुनो घरको शोभा बढाउन खिलाइ पाल्ने गरेका छन्। यै पन्छी अस्ट्रेलिया बाहिर सितिमिति देखियाः पाइयाः छैन। यै पन्छी अस्ट्रेलिया माइ प्रशस्त मात्रामी पाइन्या हुँदा अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घले कम चासोको प्रजातिको रुपमी वर्गीकरण गर्‍या छ।

नामाङ्कन

[सम्पादन • स्रोत सम्पादन]
अस्ट्रेलियाको भिक्टोरियामी उडिरहेको दुई सुवाअन

पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवा लाइ सन् १७९४ मी प्रकृतिविद् जर्ज शाले पैल्लो फेर वर्णन गरेका थिए भणे सन् १८२६ मी फ्रान्सेली प्रकृतिविद् एन्सल्म गेटन डेस्मर्टले य‌ पन्छी लाइ नयाँ जातीका वर्गीकरण गरेका थ्याः।[२] पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवा लाइ आधिकारिक नाउँ अन्तर्राष्ट्रिय पक्षीय सङ्घ द्वारा जारि गरियाः थ्यो।[३] यै प्रजातिका सुवा भित्र पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवा रे तीन पश्चिमी अस्ट्रेलियाली सुगा; सेतो पुच्छ्रे, छोटो ठुँडे रे लामो ठुँडे कालो सुगाअन लाइ पछा एकै प्रजातिमी वर्गीकृत गरियाः थ्यो भने रातो पुच्छ्रे रे कालो सुवा लाइ भणे अर्को उपप्रजातिमारी वर्गीकरण गरियाः थ्यो।[४][५] यै दुई उपप्रजाति लाइ भणे प्वाँखको रङ बठेइ छुट्याउन सकिन्छ।[६] सन् १९७९ मी अस्ट्रेलियाली प्रकृतिविद् डेनिस सउण्डर्सले छोटो ठुँडे रे पहेँलो पुच्छ्रे सुवाको प्रजाति बीचको समानता प्रष्ट पारेका थ्याः।[७][८] उनले सार्वजनिक गरेको प्रतिवेदन माइ पश्चिमी पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवा रे यै प्रजातिका अन्य सुवाअन अनुकूल मैना आगमन माइ एकै ठौर बसोबास गर्ने रु विभिन्न प्रजातिका सुवाअनसङ्ङको प्रजननका कारण छोटो ठुँडे कालो सुवाको उत्पत्ति भयाः हो भनि उल्लेख गरियाः छ।[९][१०][११]

शारीरिक विवरण

[सम्पादन • स्रोत सम्पादन]
एक वयस्क भाले

पहेँलो पुच्छ्रे कालो ससवाको औसत लम्बाई ५५–६५ सेण्टिमिटर (२२–२६ इञ्च) हुन्छ भणे यैको तौल ७५०–९०० ग्राम हुन्छ। यै पन्छीको टाउकोको माथिल्लो भागमा छोटो चलायमान शिखा रयाः हुन्छ। यै प्रजातिकको सुवाको मुख्यतया प्वाँख तथा भुत्लाअन खैरो तथा कालो हुन्छ भणे यसको ठुँड (चुच्चे) पहेँलो हुन्छ। यै प्रजातिको सुवाको भाले जातिको ठुँड कालो रे गुलाफी रातो आँखा हुन्छ भणे पोथीको प्वाँखको रङ फिका कालो रे खैरो आँखा हुन्छ। यै प्रजातिको सुवाको पुछार पहेँलो रे शरीर कालो हुने भएकाले यै लाइ पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवा भनियाः हो। यै प्रजातिमी पड्ड्या उपप्रजातिका सुवाको भणे पुच्छरको लम्बाई ३३ सेमी (१३ इञ्च) र औषत पुच्छारको लम्बाई ५ सेमी लामो हुन्छ। यै प्रजातिको वयस्क भाले फेनरस वर्गमी पर्ने सुवा भने तौल ७३१ ग्राम (१.६१२ पाउण्ड) रे वयस्क पोथीको लम्बाई ८०० ग्राम (१.८ पाउण्ड) हुन्छ। दक्षिण भूभागमी पाइन्या यै सुवाको उपप्रजातिको शरीरको भुत्ला रे प्वाँखको रङ गाढा खैरो रे कालो हुन्छ भने दक्षिण भूभागमी पाइन्या पन्छीको भणे शरीरको भित्री भाग पहेँलो हुन्छ। [१२]

पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवाको यक वयस्क भाले प्रजातिको ठुँड कालो रे मधुरो रङङो हुन्छ रे यैको आँखा वरिपरि पहेँलो घेरा भणे कालो आँखा हुन्छ। यै सुवाको पोथीको आँखा वरपर खैरो घेरा रे कालो आँखा हुन्छ। पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवाको युवा चणोको भणे धमिलो कालो प्वाँख रे खैरो घेराले आँखा वरपर घेरेको हुन्छ। युवा अवस्था बठेइ वयस्क हुँदै जाँदा यै पन्छीको भाले जातीको ठुँडको माथिल्लो भाग कालो हुँदै जान्छ। चार वर्ष पछा यै सुवाको ठुँडको तल्लो भाग लै कालो हुँदै जान्छ। यै प्रजातिको पन्छीको ठुँडको अन्तिम भाग तिखो हुन्छ जसले गर्दा यसले आफुनो सुरक्षा रे मरेका रुखअन सहजै खन्न सक्छ। युवा अवस्था बठेइ वयस्क माइ परिणत हुँदा यस सुवाको आँखाको वरपरको भाग खैरो बठेइ गुलाफी रङमी परिवर्तन हुन्छ। अस्ट्रेलियाी किसान तथा प्रकृतिविद् जोन कोर्ट्नीका अनुसार यै प्रजातिको सुवाको युवा रे पोथीको आँखाको रङ तथा घेराअन उस्तै हुने भएकाले भाले प्रजातिले युवा सुवा लाइ आक्रमण गर्ने दर घटेको बतायाः थ्यो। [१३]

पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुगा र यसै परिवारमा पर्ने अन्य कालो सुगाहरू यसको पहेँलो पुच्छरबाट सहजै छुट्टिन्छ भने यसले अन्य कालो सुगाले भन्दा फकर आवार निकाल्ने गर्दछ। केही कागका प्रजातिहरू उड्दा खेरी यस पन्छी जस्तो देखिन्छ तर कागको पुच्छर नानो भयाः कारण छुटट्याउन सकिन्छ। यै प्रजातिका पहेँलो प्वाँख हुने पन्छीखन लै अस्ट्रेलियाको भिक्टोरिया माइ फेला पारियाः थ्यो।

वितरण तथा बासस्थान

[सम्पादन • स्रोत सम्पादन]
A large black cockatoo among foliage, dismantling a flower with its large beak

पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवा समुन्द्री सतह बठेइ २,००० मिटर (६,०० फिट) को उचाई माइ बसोबास गर्छ। यो पन्छी अस्ट्रेलियाको दक्षिण पूर्वीय क्षेत्र, तासमेनिया टापु, बास जलसिन्धी रे कङ्गारू टापु माइ पाइन्छन्। तासमेनिया रे बास जलसिन्धी टापुमी पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवा रैथाने पन्छी हो। मुख्य भूमिमी यो पन्छी दक्षिण रे मध्य पूर्वी क्विन्सल्याण्डको दक्षिण रे मध्य दक्षिण क्वीन्सल्यान्ड गिन रे गिम्पीको वरपर बठेइ फेला पर्दछ जहाँ यो विशाल विभाजक मिहश्रृङ्खलाको किनारमी रे तटमी ले भेटिन्छ। यै प्रजातिको सुवा भिक्टोरिया उत्तरी रे उत्तरपश्चिम कुनामा रे दक्षिण अस्ट्रेलियाको कोर‍ङ रे लोफ्टी पर्वतमाला माइ लै पाइन्छ। आयरा प्रायद्विपमी यो पन्छीको सङ्ख्या ३० बठेइ ४० रयाः छ। त्यै क्षेत्रमी यी पन्छीअन अग्लो रे हलक्क बढ्ने रुखमी गुँड बनाएर बस्छन् भणे प्रजनन मैसम सकिए पछा यी पन्छी मल्ला क्षेत्रमी जाने गर्छन्। न्यु साउथ वेल्सको दक्षिणी तटमी यी चणाअन हिउँदमी माथिल्लो क्षेत्र बठेइ तल्लो तटीय क्षेत्रमी सर्छन् भन्ने प्रमाण फेरा पारियाः थ्यो। यी पन्छीअन सामान्यतया आफुनो बासस्थान दायरामी सहजै भेटिन्छन् यद्यपि यै पन्छीको दायराको सीमामी दुर्लभ रुपमी भेटिन्छन्। यै पन्छीको प्रजनन दायरा ठूला पुराना रूखअनको क्षेत्रअनमी पर्दैन। [१४]

पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवा विषेशगरी विभिन्न स्थानअनमी बसोबास गर्दछ जै मी यी पन्छीअन मुख्यतया बगैँचा, घाँसे जङ्गल, अशोक रोपण क्षेत्र रे कहिलेकाँही सहरी क्षेत्रअनमी पाइन्छन् जहाँसम्म प्रशस्त खाद्यान्न आपूर्ति हुन्छ। यै प्रजातिका पन्छीअन उपनगरीय सिड्नीका केही भागअनमी लै भेटिन्छन् जहाँ यी पन्छी विशेष गरी गोल्फ कोर्समा वा अशोक रोपण क्षेत्र रे पार्कअनमी पाइन्छन्। यै पन्छीको बासस्थान दायरामी मान्सुक‍ आवतजावत रे बन विनाशले गर्दा यैको बासस्थान दायरा घट्दो क्रममा छ। सहरी मेलबर्नमा यो पन्छी यारा ब्याण्ड पार्कमी लै कैद गरियाः थ्यो। सन् २००९ फेब्रुअरीमी अस्ट्रेलियाको मेलबर्न आसपासको जङ्गलमा भिषण आगोलागीमी परि यै पन्छीको बासस्थान केही हद सम्म नष्ट भयाः थ्यो।[१५]

व्यवहार

[सम्पादन • स्रोत सम्पादन]
Three black-coloured birds flying high overhead. They have long square-tipped tails.

पहेँलो पुच्छ्रो कालो सुवाले दिन रे रात दुबइ समयमी निक्कोर धेक्न सक्छ भणे यै पन्छीले चर्को रुखो आवाज निकाल्ने गर्दछ जसले गर्दा यै पन्छी देखिनु भन्दा अगाडि यसको आवाज सुणिन्छ। यै पन्छीले आहारा खिलाइ लामो यात्रा तय गर्ने गर्छ रे यसले आफुनो जोडी लाइ आवाज दिन्छ। सामान्यतया यै पन्छी बगान माइ जोडी भएर अथवा बचेरासङ्ङ उडेको धेकिन्छ। प्रजनन मैना भन्दा पैला शरद ऋतु रे हिउँद ऋतु माइ यै पन्छी एकै ठौर माइ लगभग सय भन्दा बढी पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवा जम्मा हुनान। यै पन्छी मान्सुअनसङङ त्यति नडराउने भएकाले सहर क्षेत्र रे मानिस बस्ती भयाः स्थानअनमी लै भेटिन्छन्। यी पन्छीअन मुख्यतया आग्लो रुखमी बस्छन् भणे किरा फटयाङ्ग्रा, आहारा रे पानी खिलाइ यी पन्छीअन जमिन माइ आउने गर्दछन्।

यी पन्छीले आफुनो गुँड बनाउन खिलाइ आग्लो रे हलक्क बड्ने मसलको रुख लाइ छनोट गर्छन् भणे उपयुक्त स्थान नभेटुञ्जेल सम्म यिनअन रुख चहार्दै हिड्छन्। यै प्रजातिका सुवाअन मुख्यतया रातमी आराम गर्छन् भणे गर्मी दिनमी लै यी पन्छी गुँडमै बस्छन्। यी पन्छीका बगानअन खराब हिउँद आउन भन्दा अगाडि गुँड माइ बास बस्नान। यै पन्छीले उड्ने क्रम माइ आफुनो जोडी लाइ डाक्न खिलाइ किउ किउ किउ आवाज निकाल्छन् जुन आवाज निकै टाढा सम्म लै सुणिन्छ। यै पन्छीले आहारा रे झुसिलकिरा जस्ता प्रजातिको खोजीमी जाँदा मसिनो आवाज निकाल्छन्। यै प्रजातिका वयस्क पन्छीअन आहारा खाने क्रममी नानो आवाज निकाल्छन् भणे नानो बचेराले आहारा खाँदा चर्को आवाज निकाल्छन्। यै प्रजातिका सुवाले जस्तै आवाज नक्कल अर्को पन्छीले लै कहिलेकाँही निकाल्ने गर्दछ।[१६]


प्रजनन

[सम्पादन • स्रोत सम्पादन]

पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवाको प्रजनन मैना अक्षांश माइ फरक पर्दछ। सामान्यतया क्विन्सल्याण्ड माइ यै पन्छीले अप्रिल बठेइ जुलाई मैना सम्म, न्यु साउथ वेल्स माइ जनवरी बठेइ मे सम्म, भिक्टोरिया माइ, दक्षिण अस्ट्रेलिया रे तासमेनिया माइ अक्टोबर बठेइ फेब्रुअरी सम्म हुने गर्दछ।[१७]

यै पन्छीले आफुनो गुँड यक अग्लो रे हलक्क बढ्ने रुख माइ बनाउने गर्छन्। यी पन्छीअन लाइ अन्य शिकारी पन्छीले आक्रमण गरि अण्डा खुइदिने हुँदा यैले गुँड बनाउँदा यक मात्तरी रुख भयाः स्थान छनोट गर्छन्। प्रजनन मैसमा एकै रुख पटकपटक प्रयोग हुन्। अस्ट्रेलियाको पूर्वी भिक्टोरिया माइ पाइने यी पन्छीअनले २२८ वर्ष पुराना रुखअन गुँड बनाउन प्रयोग गर्ने सन् १९९४ माइ गरियाः यक अध्ययनले देखाएको थ्यो। यै पन्छीको गुँड १ बठेइ ३ मिटर (३.३ देखि ६.६ फिट) गहिरो रे ०.२५ बठेइ ०.५ मिटर (९.८ बठेइ १९.७ इञ्च) चौडा हुन्छ भणे यैले गुँड बनाउँदा सुकेका झार, रुखका मसिना हाँगाअनको प्रयोग गर्दछ।[१८] यै पन्छीले गुँड बनाउने क्रम माइ दुबइ भाले रे पोथी सामेल हुनान भणे यी पन्छीले सुकेका झार पात, रुखका मसिना हाँगाअन बटुल्ने गर्दछन्। गुँडको भित्री भाग माइ भणे अण्डा भण्डारन खिलाइ खाल्डो जस्तो बनाइयाः हुन्छ। गुँड बनाउने क्रम माइ विषेश खालको पातको लै प्रयोग अरिन्छ। यै पन्छीको पोथी जातिले यक अथवा दुई अण्डा पार्ने गर्दछ जुन चम्किला हुनान। यै पोथीको पैल्लो अण्डा ४७ बठेइ ४८ मिलिमिटर लामो रे व्यास ३७ मिलिमिटर हुन्छ। पोथीले पैल्लो अण्डा पारे पछा अर्को अण्डा यक हप्ताको अन्तरालमी पार्ने गर्दछ जसको लम्बाई रे व्यास पैल्लो अण्डा भन्दा २ मिलिमिटर नानो हुन्छ। अण्डा पारिसके पछा पोथीले अण्डा कोरल्न शुरू गर्छ। पोथी अोथारो बस्छा खेरी आहाराको व्यवस्थापन भालेले गर्दै दिनको २ बठेइ ४ फेर सम्म आहारा ल्याउने गर्दछ भणे अण्डा बठेइ चल्ला निस्किसके पछा दुबइ भाले रे पोथीले बचेरा लाइ आहारा ख्वाउने गर्दछन्। यै प्रजातिको पन्छीले दोस्रो चल्ला लाइ आहार नदिने रे व्यवास्था गरेका कारण दोस्रो चल्लाको भयानक रुपमी मृत्यु हुन्छ। पोथी अोथारो बस्या २८ बठेइ ३१ दिन पछा अण्डा बठेइ चल्ला निस्किन्छन्। भर्खरै अण्डा बठेइ निस्किएका चल्लाअन पहेँलो रङङो हुनान। चल्लाअन जन्मिएको ३ मैना पछा गुँडा बठेइ उड्न थाल्दछन् भणे अर्को प्रजनन मैनाको शुरूवात नहुँदा सम्म यिनअन गुँडमै अर्थात वयस्क भाले पेथीसङ्ङ बस्नान। [१९]

यै परिवारमी पड्ड्या अन्य प्रजातिका सुवा जस्तै यैको लै आयु लामो हुन्छ। यै प्रजातिका पन्छीअनले ४१ बठेइ ३७ वर्ष सम्मको उमेर पश्चात् प्रजनन गर्न बन्द गर्छन्। यी पन्छीअन अण्डा बठेइ निस्किएको ४ बठेइ ६ वर्ष पछा प्रजनन अर्न तयार हुनान।[२०]

आहारा

[सम्पादन • स्रोत सम्पादन]

पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवाको आहारा बासस्थान दायरा, मौसम रे वातावरण माइ भर पर्छ। यै प्रजातिको पन्छीले मुख्यतया फलफूलका बीउ तथा फलअन खाने गर्दछन्।[२१] अस्ट्रेलियाको आयरा प्रयाद्वपमी रयाः अशोक रुखको जङ्गलमी यी पन्छीअन आहारा खोज्न जाने गर्दछन्। यी पन्छीअन मरेको रुख भित्र रयाः लामा किराअन लै प्रमुख आहारा हो भणे यसले गोब्रेकिराको लै सिकार गर्दछ।[२२] यै प्रजातिको पन्छीले किराअनको खोज लाइ वर्षको जुन रे जुलाई मैना माइ तीव्र बनाउँछ जति बेला यी किराअन प्रशस्त मात्रा माइ भेटिन्छन्।[२३] सिकार गरेका किराअन यी पन्छीले बचेरा तथा नानो चराअन लाइ लै ख्वाउने गर्दछ। यी पन्छीले रुख तथा जमिना भयाः साना खाल्डोअन खन्छ रु त्यैँ बठेइ किरा निकाल्छ।[२४] यै पन्छीले ठूला किराअन लाइ नङ्ग्राले रे चुच्चाले टुक्राटुक्रा बनाउछ र खाने गर्दछ। यी पन्छीअन लाइ बेङ्कसिया माइ लै फेला पारियाः थ्यो। यी पन्छीअनले मुख्यतया बिहान रे बेलुकाको समय माइ पोखरी, तलाउ रे पानी जम्मा हुने ठौर माऊ गइ पानी पिउने गर्छन्।[२५]

मान्सुसङ्ङ सम्बन्ध

[सम्पादन • स्रोत सम्पादन]
Closeup of the face of a large black cockatoo with yellow cheek patch, with its pale grey foot in the foreground. It is peering between the bars of what appears to be part of a cage or aviary.

पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवाले अस्ट्रेलियाका विभिन्न क्षेत्रअन माइ लगाइएका अशोक रे मसलाको (एक प्रकारको लामो पात रे हलक्क बढ्ने रुख) रुख बठेइ किराअन रु आहारा निकाल्ने क्रम माइ रुख लगाइएको क्षेत्रमी क्षति पुर्‍याउने गर्दछ।[२६] गम बनाउने प्रयोग गरिने विषेश खालको रुखका साना किराअन रे रेशम किराअन निकाल्ने क्रम माइ यैले रुखमी बडो मात्रा माइ क्षति पुर्‍याउछ। यी पन्छीअनको नानो रुख बठेइ लै रेशम किरा निकाल्ने गर्दछन् जैकारण नानो रुखअन धेरै वर्ष सम्म लै बढ्न सम्दैनन्। सन् १९४० को दशक लै यी पन्छीअन ठूलो बगानका रुख लगाएको क्षेत्र माइ भारि मात्रामी क्षति पुर्‍याउने हुँदा यी प्रजाति लाइ अस्ट्रेलियाको न्यु साउथ वेल्समा कैद गर्न शुरू गरियाः थ्यो। यै पन्छी लाइ अस्ट्रेलियाको स्थानीय सरकारले मुख्य पन्छीको दर्जा माइ राखेको थ्यो। [२७]

पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवा अस्ट्रेलियामी तथा वरपर माइ क्षेत्रहरूमा प्रशस्त मात्रा माइ पाइयाः कारण यै लाइ अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घले कम चासोको प्रजातिको रुपमी वर्गीकरण गर्‍या छ तर वन विनास, मान्सुअनको आवतजावत रे शिकारीले यी पन्छी लाइ शिकार गरेको कारण अस्ट्रेलियाको भिक्टोरिया रे न्यु साउथ वेल्समी यी पन्छीअनको सङ्ख्या घट्दो क्रममी छ। यी पन्छीअन लोफ्टस हिमश्रृङ्खला रे आयरा प्रायद्वप माइ कम मात्रामी भेटियाः कारण दक्षिण अस्ट्रेलियामी भणे यै पन्छी लाइ सङ्कटापन्न पन्छीको सूचीमी वर्गीकरण गरियाः छ। यै प्रजातिको पन्छीको सङ्ख्या वृद्धि अर्न खिलाइ सन् १९९८ मी यक कार्यक्रम आयोजना गरियाः थ्यो जै कारण सन् १९९८ मी केइ मात्रामी यै पन्छीको सङ्ख्या वृद्धि भयाः थ्यो। [२८][२९] अस्ट्रेलियाका केही स्थान जस्तै; क्यानबरा, सिड्नी, मेलबर्न रे एडलेडमी यै पन्छी लाइ मान्सुअनले आफुनो घरको शोभा बढाउन खिलाइ पाल्ने गरेका छन्। यै पन्छी अस्ट्रेलिया बाहिर सितिमिति देखियाः पाइयाः छैन। सन् १९५० को दशक भन्दा पैला यी पन्छीअन अस्ट्रेलियामा कम मात्रामी भेटियाः थ्याः भणे तात्कालिक समयमी कयौँ जङ्गल आगन्तुक चणोअन अस्ट्रेलियामी प्रवेश गरेका थ्याः भणे त्यस दशक पछा यै पन्छीअन अस्ट्रेलियामी प्रशस्त मात्रा माइ भेटिन थालेका थ्याः।[३०] यस प्रजातिको पन्छीको सङ्ख्या वृद्धि गर्न ऐल थुप्रै मात्रामा पन्छीशाला तथा पन्छी संरक्षण संस्थाअन खोलियाः छ। अस्ट्रेलियाले सन् १९५९ मी यस पन्छी लगायत अन्य पन्छीको बिक्रीमी रोक लगाएका कारण कालो सुवाको प्रजाति मध्ये यी पन्छीअन युरोपकको चिडियाखानाअनमी कम मात्रामी रयाः छन्। सन् २००० माइ यै प्रजातिको पन्छी स्पेनको यक ठौर माइ फेला पारियाः थ्यो। अन्य प्रजातिका सुवाअन जस्तै पहेँलो पुच्छ्रे कालो सुवा लाइ लै अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण सङ्घले सुरक्षा दिएको छ भणे यै लाइ अस्ट्रेलियाका केइ स्थानअनमी सङ्कटमी परेका कारण यै लाइ सङ्कटापन्न पन्छीको सूचीमी वर्गीकरण गरियाः छ।

सन्दर्भ सामग्री

[सम्पादन • स्रोत सम्पादन]
  1. ↑ BirdLife International (2012). "Zanda funerea". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.2. International Union for Conservation of Nature. Retrieved 26 November 2013.CS1 maint: ref=harv (link)
  2. ↑ Higgins, p. 66.
  3. ↑ Desmarest, Anselme Gaëtan (1826). "[Parrots]". Dictionnaire des Sciences Naturelles dans lequel on traite méthodiquement des différens êtres de la nature ... [Dictionary of Natural Sciences, where all natural beings are treated methodically ...] (in फ्रान्सेली). 39 (PEROQ–PHOQ). Strasbourg: F.G. Levrault. pp. 21, 117. OCLC 4345179.
  4. ↑ Liddell, Henry George; Scott, Robert (1980). Greek-English Lexicon, Abridged Edition. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-910207-4.
  5. ↑ "Indigenous Bird Names of the Hunter Region of New South Wales". Australian Museum website. Sydney, New South Wales: Australian Museum. 2009. Archived from the original on 17 October 2009. Retrieved 22 February 2010.
  6. ↑ Gill, Frank; Donsker, David, eds. (2019). "Parrots, cockatoos". World Bird List Version 9.2. International Ornithologists' Union. Retrieved 2 July 2019.
  7. ↑ Wesson, Sue (August 2005). "Murni Dhugang Jirrar: Living in the Illawarra" (PDF). Department of Environment, Climate Change, and Water. Department of Environment, Climate Change, and Water, State Government of New South Wales. p. 67. Archived from the original on 27 September 2012. Retrieved 22 February 2010.CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  8. ↑ Christidis, Les; Boles, Walter E. (2008). Systematics and Taxonomy of Australian Birds. Canberra: CSIRO Publishing. pp. 150–51. ISBN 978-0-643-06511-6.
  9. ↑ Saunders, D. A. (1979). "Distribution and taxonomy of the White-tailed and Yellow-tailed Black-Cockatoos Calyptorhynchus spp". Emu. 79 (4): 215–27. doi:10.1071/MU9790215.
  10. ↑ Adams, M.; Baverstock, P. R.; Saunders, D. A.; Schodde, R.; Smith, G. T. (1984). "Biochemical systematics of the Australian cockatoos (Psittaciformes: Cacatuinae)". Australian Journal of Zoology. 32 (3): 363–77. doi:10.1071/ZO9840363.
  11. ↑ "Subspecies Calyptorhynchus (Zanda) funereus xanthanotus Gould, 1838". Australian Biological Resources Study: Australian Faunal Directory. Canberra, ACT: Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts, Commonwealth of Australia. 20 November 2008. Archived from the original on 21 September 2011. Retrieved 13 March 2010.
  12. ↑ Courtney, J. (1986). "Age-related colour changes and behaviour in the northern Funereal Black-Cockatoo Calyptorhynchus funereus funereus". Australian Bird Watcher. 11: 137–45.
  13. ↑ "Bird Finder: Yellow-tailed Black-Cockatoo". Australian Museum website. Sydney, New South Wales: Australian Museum. 22 December 2006. Retrieved 13 March 2010.
  14. ↑ Waller, Trevor (3 June 2009). "Yellow-tailed Black Cockatoo". Centennial Parklands. Centennial Park and Moore Park Trust. Archived from the original on 10 October 2009. Retrieved 4 March 2010.
  15. ↑ "Melbourne Parks and Gardens". Melbourne Information. Australian Tourist Information Centres. 2010. Archived from the original on 21 February 2010. Retrieved 4 March 2010.
  16. ↑ Zann, Richard; Dunstan, Emily (2008). "Mimetic song in superb lyrebirds: species mimicked and mimetic accuracy in different populations and age classes". Animal Behaviour. 76 (3): 1043–54. doi:10.1016/j.anbehav.2008.05.021.
  17. ↑ Beruldsen, Gordon (2003). Australian Birds: Their Nests and Eggs. Kenmore Hills: G. Beruldsen. p. 241. ISBN 0-646-42798-9.
  18. ↑ Nelson, J. L.; Morris, B. J. (1994). "Nesting requirements of the Yellow-tailed Black-Cockatoo, Calyptorhynchus funereus, in Eucalyptus regnans forest, and implications for forest management". Wildlife Research. 21 (3): 267–78. doi:10.1071/WR9940267.
  19. ↑ Wapstra, Mark; Doran, Niall (2004). "Observations on a nesting hollow of Yellow-tailed Black Cockatoo, and the felled tree that hosted it, in northeastern Tasmania" (PDF). Tasmanian Naturalist. 126: 59–63. Archived from the original (PDF) on 29 September 2009. Retrieved 5 March 2010.
  20. ↑ Brouwer, K.; Jones, M. L.; King, C. E.; Schifter, H. (2000). "Longevity records for Psittaciformes in captivity". International Zoo Yearbook. 37: 299–316. doi:10.1111/j.1748-1090.2000.tb00735.x.
  21. ↑ Barker, R. D.; Vestjens, W. J. M. (1984). The Food of Australian Birds: (I) Non-passerines. Melbourne University Press. pp. 330–31. ISBN 0-643-05007-8.
  22. ↑ van Weenen, Jason (17 August 2009). "Threatened Species – Yellow-tailed Black-Cockatoo: Critically Endangered Eyre Peninsula Yellow-tailed Black-Cockatoos". Department for Environment and Heritage – Biodiversity. Department for Environment and Heritage, South Australian Government. Archived from the original on 25 October 2009. Retrieved 22 February 2010.
  23. ↑ Mcinnes, R. S.; Carne, P. B. (1978). "Predation of cossid moth larvae by Yellow-tailed Black Cockatoos causing losses in plantations of Eucalyptus grandis in north coastal New South Wales". Australian Wildlife Research. 5 (1): 101–21. doi:10.1071/WR9780101.
  24. ↑ Taylor, R. J.; Mooney, N. J. (1990). "Fungal feeding by yellow-tailed black cockatoo" (PDF). Corella. 14 (1): 30. Archived from the original on 2019-04-17. Retrieved 2019-10-06.CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  25. ↑ Dawson, Jill (1994). The Yellow-tailed Black Cockatoo, Calyptorhynchus funereus funereus and Calyptorhynchus funereus xanthanotus : Report on the Yellow-tailed Black Cockatoo Survey, 1983–1988. 1. Nunawading, Victoria: Bird Observers Club of Australia. pp. 7–8. ISBN 0-909711-19-4.
  26. ↑ Biodiversity Conservation Unit; Adelaide Region (May 2008). "Adelaide and Mount Lofty Ranges: Threatened Species Profile – Yellow-tailed Black Cockatoo" (PDF). Department for Environment and Heritage – Biodiversity. Adelaide, South Australia: Department for Environment and Heritage, South Australian Government. Retrieved 4 March 2010.[permanent dead link]
  27. ↑ Cooper, Jane; van Weenen, Jason (July 2002). "Eyre Peninsula's Yellow-tailed Black-Cockatoo: 'Keeping our future alive'" (PDF). Department for Environment and Heritage – Biodiversity. Department for Environment and Heritage, South Australian Government. Retrieved 4 March 2010.[permanent dead link]
  28. ↑ "Appendices I, II and III". CITES. 22 May 2009. Archived from the original on 17 March 2010. Retrieved 18 March 2010.
  29. ↑ Cameron, p. 169.
  30. ↑ King, C. E.; Heinhuis, H.; Brouwer, K. (2000). "Management and husbandry of black cockatoos Calyptorhynchus spp. in captivity". International Zoo Yearbook. 37 (1): 87–116. doi:10.1111/j.1748-1090.2000.tb00710.x.

बाइल्ला सूत्रअन

[सम्पादन • स्रोत सम्पादन]
"https://dty.wikipedia.org/w/index.php?title=पहेँलो_पुच्छ्रे_कालो_सुवा&oldid=257605" बठे निकालियाऽ