ब्रह्मपुत्र नदी

विकिपिडिया बठेइ
अन्वेषणमा जानुहाेस् खाेजमा जानुहाेस्
title="Source elevation above sea level (ASL)" title="Mouth elevation above sea level (ASL)"
Brahmaputra
ব্ৰহ্মপুত্ৰ
ब्रह्मपुत्र
River
सुख्लेश्वर घाट, गुवाहाटि नजिक ब्रह्मपुत्र नदि वल्तिरपल्तिरो: दृश्य
गुवाहाटि, असाम, भारत माइ ब्रह्मपुत्र नदि
Name origin: ब्रह्मा को चेलो (पुत्र) संस्कृत माइ
Countries  चीन,  भारत, ढाँचा:Country data बङ्लादेश
States असाम, अरूणाचल प्रदेश
स्वायत्त क्षेत्र तिब्बत
Tributaries
 - left दिबाङ नदि, लोहित नदि, धनसिरि नदि, कोलोङ नदि
 - right कामेङ नदि, मानस नदि, बेकि नदि, रैदक नदि, जलढाका नदि, टिष्टा नदि, सुबानसिरि नदि
City गुवाहाटि, डिब्रुगढ़, तेजपूर
Source भागिरथ हिमनदि [१][२]
 - elevation 5,210 m (17,093 ft)
 - coordinates 30°23′N 82°0′E / 30.383°N 82.000°E / 30.383; 82.000
Mouth बङ्गालै खाड़ि
 - elevation 0 m (0 ft)
 - coordinates 25°13′24″N 89°41′41″E / 25.22333°N 89.69472°E / 25.22333; 89.69472Coordinates: 25°13′24″N 89°41′41″E / 25.22333°N 89.69472°E / 25.22333; 89.69472
Length 3,848 km (2,390 mi) [१]
Basin 712,035 km2 (274,900 sq mi) [१]
Discharge
 - average 19,800 m3/s (699,200 cu ft/s)
 - max 100,000 m3/s (3,531,500 cu ft/s)
ब्रह्मपुत्र (वैजनि), गङ्गा (सुन्तला), रे मेघना (हरियो) को संयुक्त जल निकास आधारक्षेत्रो: मानचित्र।

ब्रह्मपुत्र (असमिया - ব্ৰহ্মপুত্ৰ, बंगाली - ব্রহ্মপুত্র) एसिया महादेशका ठूला नदीहरु मध्यमाईको एक हो। यो नदी तिब्बत, भारत तथा बंगलादेश हुँदै बग्दछ। ब्रह्मपुत्र को उद्गमस्थल (चीन) को स्वायत्त शासित प्रदेश तिब्बतको दक्षिण-पश्चिम क्षेत्रमा मानसरोवर निकट चेमायुंग दुंग नामक हिमवाहबाट भयाको हो, तिब्बतमा यसलाई यार्लुंग छंग्पो(सांग्पो) नदी भनिन्छ । यो नदी भारतको अरुणाचल प्रदेशमा डिहांग(दिहांग) नामले चिनिन्छ र असम राज्यमा ब्रह्मपुत्र नामले। बंगलादृेश पुगेपछि यसलाई जमुना भनिन्छ। यस नदीले २९०० कि.मी. लामो यात्रा पूरा गर्दछ र यसको पथमा पर्ने सम्पूर्ण क्षेत्रहरुलाई सिंचाई, विद्युत् उत्पादन, यातायात, पेयजल, निर्माण सामाग्रीहरु( ढुंगा, बालुवा आदि) प्रदान गर्ने एक मात्र नदी हो। यो नदी बंगलादेशमा पुगेपछि गंगा नदीको मूल शाखा पद्मासित मिलेर बंगालको खाडीमा गएर टुङ्गिन्छ। संस्कृत मा ब्रह्मपुत्रको शाब्दिक अर्थ ब्रह्माको पुत्र हुन्छ ।

सन्दर्भअन[सम्पादनस्रोत सम्पादन]

  1. १.० १.१ १.२ "Scientists pinpoint sources of four major international rivers". Xinhua News Agency. 22 August 2011. Retrieved 8 September 2015.
  2. Krishnan, Ananth (23 August 2011). "China maps Brahmaputra, Indus". The Hindu. Retrieved 8 September 2015.