लामो पुच्छ्रे कोइली

विकिपिडिया बठेइ
अन्वेषणमा जानुहाेस् खाेजमा जानुहाेस्

लामो-पुच्छ्रे कोइली
वैज्ञानिक वर्गीकरण edit
Missing taxonomy template (fix): Urodynamis
प्रजाति:
Binomial name
Template:Taxonomy/UrodynamisUrodynamis taitensis
(आन्द्रेस स्पेरम्यान, सन् १९८७)
पर्यायअन

Cuculus taitensis
Eudynamys taitensis

लामो पुच्छ्रे कोइली कोइली प्रजातिको यक चणो हो जसले ग्रीष्म रे वर्षा ऋतु न्यूजील्याण्डको बिताउँछ। यै प्रजातिको पन्छीअन घना जङ्गमा बसोबास गर्ने हुनाले यिन लाइ नजिक बठेइ निहाल्न कठिन हुन्। उड्ने क्रममी यी पन्छीअनले यसको लामो पुच्छर फिँजाउने गर्दछ भणे यसले ज‍डी लाइ बोलाउन खिलाइ ठूलो स्वर निकाल्ने गर्दछ। यी पन्छीअनले न्युजील्याण्डमी मात्तरी प्रजनन गर्ने गर्दछन्। यै पन्छीको मुख्य आहारा भन्यम अन्य चणोको अण्डा रे किराअन हुन्। यै पन्छीले अन्य चणोको गुँडमी गई अण्डा पार्ने अद्दछ।[२]

पहिचान[सम्पादनस्रोत सम्पादन]

लामो पच्छ्रे कोइली न्युजिल्याण्डमी पाइन्या दुई ठूला साधारण कोइली प्रजाति मध्ये यक हो। यक वयस्क पहेँलो पुच्छ्रे कोइलीको लम्बाई ४० सेण्टिमिटर हुन्छ भणे यसको अौषत तौल १२५ ग्राम हुन्छ। यै पन्छीको शरीरको माथिल्लो भाग छिर्केमिर्के खैरो रे फितलो पहेँलो हुन्छ भणे यसको शरीरको पुरै भागमी धब्बाअन धेकिन्छ। वयस्कअनको पछाडीको भाग रे काँधमी गाढा खैरो रङङा हुनान भणे यसको शरीरमी रातो-खैरो रे छिर्केमिर्के धर्साअन पर्‍या हुनान। यै पन्छीको चल्लाअनको भणे पछाडि भाग गाढा खैरो रङको हुन्छ रे शरीरमी असाङ्ख्य ठूला गोलाकार सेता रङका दागअन हुनान। वयस्कअनको शरीरको तल्लो रे पेटको भागमी गाढा खैरो अनुदैर्ध्य रेखाको साथ सेतो रङको हुन्छ। यै प्रजातिका पन्छीको चल्लाअनको तल्लो भाग फिक्का खैरो रङ रे गाढा खैरो अनुदैर्ध्य रेखाअन सामान्यतया वयस्कअनको भन्दा फितलो हुनाा। यै पन्छीको भाले रे पोथी जाति लगभग एकै धेकिन्छन्। यी पन्छीअनले दुवै रात रे दिनको समयमी आवाज निकाल्ने गर्दछन्। उड्दा खेरी यी पन्छीअन बाज जस्तै धेकिन्छन्। न्युजिल्याण्डमी पाइन्या बाजको यी पन्छीअनको पुच्छर भन्दा तुलनात्मक रूपमी छोटो पुच्छर हुन्छ (शरीरको लम्बाई भन्दा कम)।[३] बाजको बलियो रे घुम्रिएको पहेँलो ठुँड हुन्छ। युवा बाजको गाढा खैरो प्वाँख हुनान रे युवा बाज लामो पुच्छ्रे कोइलीको साथ भ्रमित हुन सक्ने सम्भावना नाइ छिन्।

बासस्थान रे वितरण[सम्पादनस्रोत सम्पादन]

लामो पुच्छ्रे कोइली अन्य क्षेत्र बठेइ न्युजिल्याण्डा लगभग सबै क्षेत्रअनमी बसाइँसराइ गर्ने गर्छन्। यी पन्छीअन बसन्त, शरद रे ग्रीष्म ऋतुमा प्रजनन क्षेत्रमी वरपरका क्षेत्रअनमी फेला पर्दछन्। यी पन्छीअन सामान्यतया खेती खिलाइ प्रयोग गरियाः जमिन रे सहरी क्षेत्रअनमी उपलब्ध हुनान। यी पन्छीअन नियमित रूपमी राउल टापु (केर्माडेक टापु) माऊ देखा पर्दछन् रे कहिलेकाँही चाटम टापुमी लै देखा पर्छन्। हिउँद ऋतुमी यी पन्छी प्रशान्त टापुको चापमी पश्चिममा पलाउ (माइक्रोनेसिया) बठेइ पूर्वमी हेण्डरसन टापु सम्म ११,००० किलोमिटर क्षेत्रफलमी फैलिएर बस्या हुनान। यी पन्छीअन लाइ अष्ट्रेलिया वा न्यु गिनी मुख्य टापुमी भणे फेला पारियाः छैन।[४]

व्यवहार[सम्पादनस्रोत सम्पादन]

लामो पुच्छ्रे कोइली मध्यम-आकारको चणो हो जसले दिउँसो रे रात दुवैको समयमी निक्को धेक्न सक्छ। यै पन्छीको चुच्चे हल्मा घुम्रिको रे बलिया हुनान भणे यी पन्छीअा एकदमै चाँडै आक्रमक हुनान। बसाइँसराइका बेला यै पन्छीले रातको समयमी लै आवाज निकाल्ने अद्दछन्। लामो पुच्छ्रे कोइली प्राय: सेप्टेम्बर वा अक्टोबरमी पैल्लो फेर धेक्न वा सुन्न सकिन्छ भणे यी पन्छीअन छोटो अवधिमै देशभरको विभिन्न क्षेत्रअनमी फैलिन्छन्।[५][६] यै पन्छीले वर्षको नोभेम्बर बठेइ डिसेम्बर सम्म अन्य पन्छीको गुँडमी अण्डा पार्ने गर्छ रे त्यस पछा वयस्क कोइलीअनले प्रजननमी कुनै थप भाग लिदैनन्। यै प्रजातिका वयस्क पन्छीअन फेब्रुअरी रे मार्च महिनामी बसाइँसराइ अद्दछन्। ऐल सम्म लामो पुच्छ्रे कोइलीको प्रजननको बारेमी कुनै विस्तृत अध्ययन गरियाः छैन भणे अण्डा रे युवा कोइलीको लै धेरै विवरण निक्कोरी खुलेका छैनन्।[७]

आहारा[सम्पादनस्रोत सम्पादन]

लामो पुच्छ्रे कोइलीले मुख्यतया सिकाडास, वेटा रे किराअनको साथै ठूलो प्रजातिको हाड नभया प्राणीको सिकार गर्ने गर्छन्। यी पन्छीअनले अन्य पन्छीको अण्डा चोरी गरि खाने अद्दछ।

खतरा रे संरक्षण[सम्पादनस्रोत सम्पादन]

पहेँलो टाउके भँगेरा जस्तै पहेँलो पुच्छ्रे कोइलीको सङ्ख्यामी लै गिरावट आयाः छ।

सन्दर्भ सामग्री[सम्पादनस्रोत सम्पादन]

  1. "Urodynamis taitensis". International Union for Conservation of Nature and Natural Resources. Retrieved 2014-12-31.
  2. Sorenson, Michael D.; Payne, Robert B. (2005). "A molecular genetic analysis of cuckoo phylogeny". In Payne, Robert B. The Cuckoos. Oxford University Press. p. 93. ISBN 0-19-850213-3.
  3. Gill, B.J.; Hauber, Mark E. (2012). "Piecing together the epic transoceanic migration of the Long-tailed Cuckoo (Eudynamys taitensis): an analysis of museum and sighting records". Emu - Austral Ornithology. 112 (4): 328. doi:10.1071/MU12022.
  4. "लामो पुच्छ्रे कोइलीको विवरण". एनजेड बर्डस् अनलाइन.
  5. Crowe, Andrew (2018). Pathway of the Birds: The Voyaging Achievements of Māori and their Polynesian Ancestors. Auckland: David Bateman Ltd. pp. 106, 149, 150.
  6. Taonui, Rāwiri (8 February 2005). "Canoe navigation – Locating land" (enमा). Te Ara – the Encyclopedia of New Zealand. https://teara.govt.nz/en/canoe-navigation/page-3. अन्तिम पहुँच मिति: 30 June 2019. 
  7. Cunningham, J.M. (1985). "Long-tailed Cuckoo". Reader's Digest Complete Book of New Zealand Birds. pp. 255. ISBN 0474000486 .